Month: October 2023

56. Բառերը գույգ- զույգ խմբավորի՛ր   ըստ  օրինակի: Եթե մոտ, նման իմաստ ունեցող բառերը հոմանիշներ են, ինչպե՞ս կկոչվեն հակառակ իմաստ ունեցողները:

Օրինակ`

բարձր — ցածր,

 տալ — վերցնել:

միշտ-երբեք

անարատ-արատավոր

ոչնչացնել,-ստեղծել

բացահայտ-գաղտնի

թույլ-ամուր,

վերջին,-առաջին,

համաձայնել,-հրաժալվել

քնած-արթուն,

աջ-ձախ

հավաքել

հանգստանալ-աշխատել

գտնել-կորցնել

հավաքել-վատնել

ընդունել- մերժել

57.Տրված բառերի հականիշները գրի´ր:

Սիրուն-տգեղ

լավ-վատ

մեծ-փոքր

ներքև-վերև

ուշադիր-անուշադիր

բարեկամ-չշնամի

աղքատ-հարուստ

կուշտ-սոված

դիտավորյալ-պատահական

հիշել-մոռանալ

վառել-մարել

դրական-բացասական

հրաժեշտ տալ-բարևել

հյուսել-արձակել

թույլատրել-արգելել

ընկնել-բարձրանալ

գումարել-հանել

թափթփել-հավաքել

պապանձվել-խոսել

գիշեր-ցերեկ

ելք-մուտք

ավարտել-սքսել

օգնել-խանգարել

արագացնել-դանդաղեցնել

58. Կետերը փոխարինի´ր ընդգծված բառերի հականիշներով:

Կենսաբանները պնդում են, որ գազանները միայն շարժվող-անշար առարկաներն են տեսնում անշարժ կենդանին անհետանում է նրանց աչքից:

Մարդիկ դատարկ երկինք են տեսնում, իսկ ծիծեռնակի, ջրածիծառի և մի քանի ուրիշ թռչունների համար երկինքը լիքըն է  միջատներով:

Գիտնականները պարզել են, որ ստորջրյա աշխարհը ոչ թե լռության, այլ աղմուկի աշխարհ է:

59. Առածներն ընդգծված բառերի հականիշներով լրացրո´ւ:

Անպտուղ ծառը կկտրեն, պտղատու ծառին քար կգցեն:

Բարին որ չլիներ, չարը աշխարհը կքանդեր:

Դևին դժոխքը ցույց չտաս, դրախտի ճանապարհը չի իմանա:

Թացն էլ չորի հետ վառվում է:

Կաթի հետ մտածը հոգու հետ կ հելնի :

Հագուստի նորն է լավ, ընկերոջ՝ հինը :

Մինչև չգա վերջինը, չի հիշվի առաջինը :

Прочитайте рассказ и скажите, для чего надо знать свой адрес.

Что такое адрес?
Один маленький мальчик гулял со своей мамой и потерялся. Подошёл к нему прохожий и сказал:
– Скажи адрес, я тебя домой отведу.
Мальчик обрадовался и говорит:
– Адрес.
Прохожий удивился – ничего понять не может. А мальчик обижается:
– Почему вы меня домой не ведёте? Я ведь уже сказал вам это слово:
„Адрес”. Ведите меня домой, а то я по маме соскучился.
– Адрес, – говорит прохожий, – это не просто слово, адрес – это город,
улица, дом и квартира. Вот слушай: город Москва, улица Пушкина, дом сорок пять, квартира двенадцать. А теперь ты говори.
– Город Москва, улица Пушкина, дом сорок пять, квартира двенадцать. – Это же мой адрес!– удивился прохожий.
– Ну и что? – говорит мальчик. – Разве вам жалко, если я один раз ваш
адрес скажу.
– Мне не жалко, но если я тебя по этому адресу поведу, как ты думаешь,
где мы окажемся?
– У вас дома, – догадался мальчик.
– Правильно! – обрадовался прохожий. – Но ты, наверное, хочешь не ко
мне, а к себе домой. Ты должен сказать не мой, а свой адрес. Но ты его, по- видимому, не знаешь?
И тут прибежала мама мальчика и закричала:
– Я знаю адрес этого мальчика, потому что это мой сын. Его адрес: город Москва, улица Зелёная, дом два, квартира семь.

И мама с сыном попрощались с прохожим и пошли к себе по своему
адресу, а прохожий пошёл к себе домой по своему адресу.
оказаться – հայտնվել

по-видимому – вероятно, наверное

Найдите в тексте ответы на вопросы и письменно ответьте.

1. Что случилось с маленьким мальчиком? Он потералса
2. Почему прохожий не мог отвести мальчика домой? Потамушта они низнали адрес
3. Знал ли мальчик свой адрес?Нет
4. Кто помог мальчику? Прахожи
5. Что сказала мама?Ето моя малчик
   
   Прочитайте предложения. Задайте вопросы к выделенным словам.
   1. Летит перелётная птица. 2. Маленький мальчик потерялся. 3. Тут прибежала мама мальчика. 4. Книга лежит на столе.
   
   В русском языке все имена существительные (գոյական անուն), обозначающие людей и животных, отвечают на вопрос кто?
   кто это? – мальчик, мама, птица, собака.
   остальные существительные отвечают на вопрос что? что это? – книга, письмо, цветок, музыка, осень.
   
   Запишите слова в два столбика по образцу.
   Образец: Что это? Кто это? книга мальчик
   Солнце, курица, город, девочка, бабушка, волк, карандаш, упражнение, дом, улица, квартира, слово, берёза.
   
   Перепишите, вставляя предлоги с, со, к. 1. Мальчик гулял … своей мамой. 2. Подошёл … нему прохожий. 3. Мама … сыном попрощались … прохожим и пошли … себе домой. 4. Машина подъехала … дому.

Այս աշուն ես անցկանցել եմ տատիս հետ։ Այս աշուն

ես գնացել եմ բակ և խաղաղացել ընկերներիս հետ

Ուսումնական աշուն

Սիրելի՛ սովորողներ, սկսվել է աշնանային ուսումնական արձակուրդը: Այն  հնարավորություն կտա ամրապնդել  ձեռք բերված գիտելիքները։

1․ Հետևյալ թվերը գրի՛ր  կարգային գումարելիների գումարի տեսքով․

67484 674+84=67484

35841 35+84+1=35841

628841 628+84+1=628841

2․ Կատարի՛ր գումարումը և ստուգի՛ր հանումով

7124+1321

									Ստուգում՝
+	7	1	2	4							–	7	1	2	4
	1	3	2	1								8	4	4	5
	8	4	4	5								1	3	2	1

3․ Կատարի՛ր բազմապատկում և ստուգի՛ր բաժանումով:

112 x 6=

									Ստուգում՝		6	7	2
x	1	1	2							–		1	2	6
	6											6		1	1	2
	6	7	2							–		0
											6
										–	6
												0

4. Կատարի՛ր մնացորդով բաժանումը, ապա ստուգիր ճիշտ ես կատարել այն։

69:7=

		6	9
	–	6	3	7						Ստուգում՝	9 X 7 + 6 = 69
					9
			6

5․ Ի՞նչ թիվ պետք է գումարել 101-ին, որպեսզի արդյունքը հավասար լինի 258-ի և 49-ի գումարին։  258+49=307  307 – 101 = 206 101+206=307 307  

6․Երկու արտերից ցորեն հավաքեցին․ առաջին արտից՝ 3200կգ, երկրորդից՝ 8800կգ։ Ապա ամբողջ բերքը տարան սայլերով։ Քանի՞ սայլ պահանջվեց, եթե նրանցից յուրաքանչյուրում տեղավորվում էր 400կգ ցորեն։ 8800+3200=12000 12000:400=30 30հատ սայլ

Լրացուցիչ

7․ Բազմահարկ շենքում կա 64 բնակարան, իսկ նրա հարևանությամբ գտնվող չորս միանման շենքերում՝ 144 բնակարան։ Բազմահարկ շենքում որքանո՞վ ավելի բնակարան կա, քան հարևան շենքերից յուրաքանչյուրում։ 144:4=36  64-36=28 28

8․ Երկու ցանկապատ ներկելու համար անհրաժեշտ եղավ 25 աման ներկ՝ յուրաքանչյուրում 3կգ։ Առաջին ցանկապատը ներկելու համար օգտագործվեց 24կգ ներկ։ Քանի՞ կիլոգրամ ներկ օգտագործվեց երկրորդ ցանկապատը ներկելու համար։ 25×3=75 51կգ

Շրջանագիծ և շրջան

Դասարանական և տնային առաջադրանքներ

1․ Ինչպիսի՞ գիծն է կոչվում շրջանագիծ։

2․ Ի՞նչ է շրջանագծի շառավիղը։ Իսկ ի՞նչ է տրամագիծը։

3․ Ո՞ր հատվածն է կոչվում շրջանագծի լար։

4․ Ի՞նչ է շրջանագծի աղեղը։

5․ Շրջանագծի լա՞ր է արդյոք նրա տրամագիծը։

6․ Ի՞նչ է շրջանը։

7․ Քանի՞ անգամ է շրջանագծի տրամագիծը մեծ նրա շառավղից։

8․ Ողիղը հատում է շրջանագիծը A և B կետերում։ Ի՞նչ կետերով պիտի անցնի այդ ուղիղը, որպեսզի AB հատվածն ունենա հնարավոր ամենամեծ երկարությունը։

9․ Որտե՞ղ է գտնվում այն կետը, որի հեռավորությունը շրջանագծի կենտրոնից հավասար է շրջանագծի շառավղին։

10․Գծե՛ք մի շրջանագիծ և նրա վրա նշե՛ք երեք կետ։ Յուրաքանչյուր կետից շառավի՛ղ տարեք։

11․ Գծե՛ք երեք շրջանագիծ, որոնց կենտրոնները լինեն միևնույն կետում։

12․ Երկու շրջանագծերի կենտրոնների հեռավորությունը 10սմ է։ Շրջանագծերի շառավիղներն են՝ 3սմ և 5սմ։ Կհատվե՞ն արդյոք այդ շրջանագծերը։

13․ Գծե՛ք մի շրջանագիծ։ Ապա տարե՛ք երեք ուղիղ այնպես, որ առաջին ուղիղը չհատի շրջանագիծը, երկրորդը շրջանագծի հետ մեկ ընդհանուր կետ ունենա, իսկ երրորդը՝ երկու ընդհանուր կետ։

14․ Քանի՞ ճառագայթ է ելնում A կետից։

15․ Մեքենան, 1 ժամում անցնում է 60կմ, երկու քաղաքների միջև ճանապարհը անցել է 4 ժամում։ Քանի՞ օրում մի քաղաքից մյուսը կհասնի հետիոտնը, որը 1ժամում անցնում է 5կմ։

16․ Քաղաքից դուրս է եկել մի բեռնատար մեքենա, որի արագությունը 60կմ/ժ է։ 1ժամ անց նրա հետևից նույն ուղղությամբ դուրս է եկել մի մարդատար մեքենա, որի արագությունը 80կմ/ժ է։ Քանի՞ ժամ անց մարդատար մեքենան կհասնի բեռնատարին։

17․ Մանկապարտեզում կա 20 հեծանիվ․ դրանց մի մասը երկանիվ է, մի մասը՝ եռանիվ։ Բոլոր հեծանիվները միասին ունեն 55 անիվ։ Քանի՞ երկանիվ հեծանիվ կա մանկապարտեզում։

Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը:

Ամառվա մի օր ուղևորները, կեսօրվա շոգից սաստիկ հոգնած, ճանապարհ էին գնում: Նրանք տեսան մի սոսի, մոտեցան և պա-կեցին նրա ստվերումհանգստանալու: Նայելով սոսու ոստերին իրար մեջ խոսեցին. – Բայց ախր անպտուղ է այդ ծառը և մարդկանց համար անօղուտ: Սոսին նրանց տխրաձայն պատասխանեց . – Ապերախտ եք դուք, իմ հովանուց օգտվում եք և տեղնուտեղն էլ ինձ անպտուղ ու անօգուտ անվանում: Այդպես էլ որոշ մարդկանց բաղտը չի բերում. նրանք լավություն են անում մերձավորներին, բայց շնորոակալություն չեն ստանում:

․ Տեքստից դո՛ւրս գրիր 4 բառ, որոնց հնչյունների և տառերի քանակը չի համապատասխանում։ (2 միավոր) ուղեվոր,ճանապարհ,որոշ,շնորակալություն

Քանի՞ տառ և քանի՞ հնչյուն կա հետևյալ բառերից յուրաքանչյուրում՝ ճանապարհ, ուղևոր, սոսի, ոստ։ (2 միավոր) ճանապարհ, 8տառ 7հնչյուն, ուղևոր 5տառ 7հնչյուն ,սոսի 4տառ 5հնչյուն ,ոստ 3տառ 4հնչյուն

Ուղևոր բառի հնչյուններից յուրաքանչյուրով սկսվող բառեր գրի՛ր: (1 միավոր Ուղևոր, ուղտ ,ղեկ ,ևս,ոտ,տատիկ

Բացատրի՛ր հետևյալ բառերն ու արտահայտությունները՝ (2 միավոր)։ ուղևոր, անօգուտ, ոստ, ապերախտ, գլուխ տալ, շունչը փչել

Երբևէ եղե՞լ ես Մատենադարանում կամ Հայաստանի պատմության թանգարանում: Եթե այո, ապա այնտեղ դու տեսել ես հին ձեռագրեր, նկարներ, իրեր: Այդ ամենը մեզ պատմում է մեզանից շատ առաջ ապրած մարդկանց, անցյալում տեղի ունեցած իրադարձությունների, ստեղծված արժեքների մասին: Այդ ամենը մեր պատմությունն է: Պատմությունն անվանում են ժողովրդի հիշողություն: Այդ հիշողության շնորհիվ մենք այսօր գիտենք, թե ինչպես են ապրել մեր նախնիները, ինչով ենք մենք նրանց նման կամ ինչով ենք տարբերվում: Գիտենք նաև, թե ինչ են ստեղծել, արարել կամ, ցավոք, կորուստներ ունեցել մեր նախնիները, ինչպես են պաշտպանել մեր հայրենիքը: Այդ ամենի մասին մեզ պատմում են մեր պատմիչների թողած ձեռագրերը, հին նկարները, տարբեր զրույցները, առասպելները, ավանդությունները, պահպանված իրերը՝ զարդերը, զենքերը, դրամները, տարբեր շինությունները:

Պատմությունն օգնում է, որպեսզի սխալներ թույլ չտանք այսօր և ճիշտ կառուցենք մեր ապագան: Դրա համար բոլորս պետք է լավ իմանանք մեր պատմությունը և  պահպանենք մեզ ժառանգություն հասած արժեքները: Հայ ժողովրդի համար պատմական մեծ արժեք ունի Պատմահայր Մովսես Խորենացու Հայոց պատմություն գիրքը: Այն ներկայացնում է մեր ազգի պատմությունը՝ անհիշելի ժամանակներից մինչև իր ապրած ժամանակը՝ 5-րդ դարը: Իսկ ի՞նչ է դարը: Երբ մենք խոսում ենք որևէ իրադարձության մասին, որը տեղի է ունեցել ոչ շատ հեռավոր անցյալում, ապա նշում ենք այդ իրադարձության տարեթիվը, օրինակ, մենք ասում ենք. Հայ մեծ գրող Հովհաննես Թումանյանը ծնվել Է 1869 թվականին կամ մարդն առաջին անգամ տիեզերք թռավ 1961 թվականք ապրիլի 12-ին: Մեզանից հարյուրավոր կամ հազարավոր տարիներ առաջ տեղի ունեցած իրադարձությունների համար մենք ավելի հաճախ օգտագործում ենք դար և հազարամյակ բառերը: Մեկ դարը հարյուր տարին է: Հազարամյակը հազար տարին է կամ տասը դարը: Ինչպես աշխարհի շատ երկրներում, այնպես էլ մեր երկրում ընդունված է տարիների հաշվումը սկսել Հիսուս Քրիստոսի ծննդից։  Ըստ այդ հաշվարկի՝ այն բոլոր իրադարձությունները, որոնք կատարվել են նախքան Քրիստոսի ծնունդը, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից առաջ տեղի ունեցած: Իսկ այն ամենը, ինչ եղել է դրանից հետո, համարում ենք Քրիստոսի ծննդից հետո տեղի ունեցած: Երբեմն գրքերում դու կարող ես հանդիպել մեր թվարկությունից առաջ (մ.թ.ա կամ մեր թվարկություն (մ.թ.) ձևերը : Օրինակ՝ հայոց արքա Տիգրան Մեծը գահ է բարձրացել Քրիստոսի ծննդից առաջ 95 թվականին, ինչը կրճատ նշվում Է Ք.ա. 95թ.: Իսկ Քրիստոսի ծննդից հետո տեղի ունեցած իրադարձությունների մասին խոսելիս հատուկ նշում չի կատարվում, այլ պարզապես գրվում է տարեթիվը: Օրինակ՝ 405 թվականին Մեսրոպ Մաշտոցը ստեղծեց հայոց այբուբենը:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է պատմությունը, և ինչո՞ւ է անհրաժեշտ այն լավ իմանալ։Որովետեվ անյ կորողա պետկա գա։

2. Ւ՞նչ է դարը:Դար 100տարի է։

3. Ինչպե՞ս է ընդունված կատարել տարիների հաշվումը:դարերով

4. Դու ո՞րերորդ դարում ես ծնվել: 21դար

Լրացուցիչ աշխատանք

Որ դարին են պատկանում հետևյալ պատմական թվերը՝

66թ., 301թ., 2019թ., 405թ., 451թ., 1031թ., 1890թ., 1900թ., 678թ., 980թ., 760թ., 540թ. 66-դար 301-3դար ,2019-20դար , 405-4դար 451-4դար ,1031-10դար, 1890-դար, 1900-19դար,678- 6դար ,980-9 դար , 760-7դար , 540-5դար ,